Wypłata zysków i zwrotny transfer kapitału do Polski w sposób neutralny podatkowo w postaci wypłat wynagrodzeń dyrektorskich ze spółek zagranicznych ma wieloletnią historię w praktyce polskich rezydentów podatkowych decydujących się na działania optymalizacyjne.
Popularność tych mechanizmów oraz skala na jaką były stosowane legły u przyczyn zmian w treści umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, jakie polski rząd wynegocjował kolejno z Republiką Cypru (zmiany obowiązują od dnia 1 stycznia 2013 r.) oraz ze Zjednoczonymi Emiratami Arabskimi (zmiany obowiązują od dnia 1 stycznia 2016 r.).
Ostatnio popularność zyskał mechanizm wypłat wynagrodzeń dyrektorskich w oparciu polsko-maltańską umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania.
Praktyka jego stosowania wynika jednak z niepełnego zrozumienia skutków podatkowych, jakie może przynieść tego rodzaju optymalizacja. Leżące u jej podstawy błędne rozgraniczenie pomiędzy opodatkowaniem wynagrodzeń dyrektorskich a opodatkowaniem dochodów z pracy najemnej może być źródłem dochodzenia przez maltańskie władze podatkowe kwot należnego podatku dochodowego.
Liczne interpretacje wydane przez polskie władze podatkowe w zakresie nieopodatkowania wynagrodzeń dyrektorów spółek maltańskich, dają błędne wrażenie poprawności tego rozwiązania (możliwości zaistnienia podwójnego nieopodatkowania). Tymczasem w sytuacji gdy wynagrodzenie dyrektora za pełnienie funkcji w organie reprezentującym spółkę jest zwolnione z opodatkowania w Polsce, to nie jest zwolnione na Malcie, a z kolei gdy wypłacane z innych tytułów niż z tytułu zasiadania w organie reprezentującym spółkę wynagrodzenie korzysta ze zwolnienia na Malcie, to jako dochód z pracy najemnej jest opodatkowane w Polsce.
Obecnie optymalną podatkowo wypłatę zysku lub powrót kapitału do Polski w postaci wynagrodzenia dyrektorskiego można oprzeć tylko na umowie polsko-libańskiej.
Jej analiza w oparciu o przepisy obu umawiających się państw prowadzi do wniosku, że przy odpowiednim doborze formy prawnej spółki zarejestrowanej w Republice Libańskiej, oraz właściwym umocowaniu polskiego rezydenta podatkowego w jej organie zarządzającym, przy wypłacie tego samego wynagrodzenia dyrektorskiego możliwe jest uniknięcie opodatkowania zarówno u źródła jak i w Polsce.
Zgodnie z treścią art. 16 Umowy „ Honoraria i inne podobne świadczenia, które osoba mająca miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie otrzymuje z tytułu członkostwa w organach spółki mającej siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie, mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie.”
Z kolei art. 24 Umowy, regulujący sposób unikania podwójnego opodatkowania, w pkt. a mówi, że podwójnego opodatkowania Polska unikać będzie w sposób następujący:
„Jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce osiąga dochód lub posiada majątek, który zgodnie z postanowieniami niniejszej konwencji może być opodatkowany w Libanie, to Polska (…) zwolni taki dochód lub majątek z opodatkowania.”
W następnym zdaniu tego punktu jako sposób obliczania podatku od pozostałego dochodu polskiego podatnika przyjęta została metoda wyłączenia z progresją, co oznacza, że dochód osiągnięty w ten sposób powiększy podstawę opodatkowania pozostałego dochodu osiągniętego przez podatnika w Polsce, a w przypadku gdy będzie jedynym dochodem, podatnik nie będzie nawet musiał składać rocznej deklaracji podatkowej.
Powyższy mechanizm możliwy jest do zastosowania tylko z wykorzystaniem spółki SAL offshore. Pomimo określenia „offshore” w nazwie, spółka podlega opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym w wysokości ok. 650 USD rocznie od wszystkich dochodów, niezależnie od miejsca ich osiągnięcia, co z kolei umożliwia objęcie jej definicją z art. 4 Umowy (określającego „osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie”), i w związku z tym zastosowanie jej dalszych zapisów.
Wynagrodzenia dyrektorów powołanych do organu reprezentującego spółkę SAL offshore są zwolnione z opodatkowania w Libanie.
Działalność spółki nie może wykraczać poza listę dziesięciu kategorii, w których mieści się m.in. zarządzanie spółkami mającymi siedzibę i prowadzącymi działalność poza Libanem (np. spółkami Cypryjskimi).
Przy wyborze tego sposobu optymalizowania opodatkowania wypłaty zysków lub zwrotnego transferu kapitału do Polski warto mieć świadomość, że na dziś, na stronie Ministerstwa Finansów opublikowanych jest jedynie 56 interpretacji indywidualnych poświęconych problematyce związanej z Republiką Libańską (2455 dot. Cypru i 742 dot. Malty), z czego 32 poświęconych zagadnieniu nieopodatkowania wynagrodzeń dyrektorskich (wszystkie pozytywne).
Tak niewielka ilość interpretacji pozwala żywić przekonanie, że Ministerstwo Finansów jeszcze przez długi czas nie rozpozna optymalizacji dokonywanej przy wykorzystaniu spółek SAL offshore jako problemu na tyle istotnego, żeby podjąć kroki zmierzające do renegocjowania treści Umowy.
Michał Pluta
Starszy Wspólnik